. , , ,

,,,

.. —

-


..


:

2 521

.._________

:

.

.._________


, 2001 .
:

I. 酅

I.1.

I.2. ...

I.3. 充.

I.4. .

I.5. .

I.6. , 腅

I.7.

I.8.

I.9. 充.

I.10. ..

II.

..

II.1. ⅅ

III. 酅..

III.1. 腅

III.2. .

III.3. , 腅..

III.4. .

IV. 녅

IV.1. 腅.

IV.2. .

IV.3. 酅.

IV.4.

V. 酅

I.

I.1

. 1831 . , , , . . .

, . , , . 1801 . . , , . . ¸, , . . ¸ ( ) , , , , . . , . .

. , , : , , , , , , .

, . , . 1667 . (. . . ), . 1869 . . 96- . , , , , . .
4%
. 1927 .

I.2.

V . , +5 V3, , . , , , .

. ( , ) , . : +2, +3, +4 +5. : +1 -3. , 14,515,5 % σ-, V2O. +4 +1 . , -3, .

. +4. +3 , +5 . , , - , , Fe2+, Os4+, Mo+5.

 

I.3.

. . 1902. - . , 4700 : V2S5. : (IV), , - . - , .

65 , . : , , . 0,3 1000 , ( , ) .

, , , 96% 100 %. - , . , (4,3 ), . , , . : VO V2O5, .

. (V2O5 V2O3) (V13 VI3), :

V2O5 + 5Ca = 5CaO+2V;

2VCl3 + 3Mg== 3MgCl2+2V,

:

V23 + 3C = 3CO+2V,

:

2VI3 = 2V+3I2

.

 

I.3.1.

, , : , , (, ). , . , .

 

I.3.2.

(V4O12)4- (V10O26)6-. , . - . /. - . , , , USEPA, . 򠠠 0,1 /. . : , , .

I.4.

, , . , . . -, , ( ). , . 600700 , :

2V +5O22V2O52VO2 + O2;

2V +5F2VF5;

2V +2Cl2 t VCl4

, , , , . - VN (t = 2050), , VC (t = 2800 ).

(O2, N2, H2), , . . , , 1700 1900. 堠 99,8 - 99,9 % 6,11 /3 20, 1919, 3400 .

, . 1, r . , , . VF5, , 111. , - . , , . , , . :

4V + 12NaOH + 5O2 = 4Na3V4 + 6H2

, :

V + 4H2S4 = V(S4)2 + 2H2 + 2S2

. . . . , .

, . , . :

3V + F3 = V3 + 3F

:

V3; V2C; VC; V2; V43

(. . .), . :

6V + 2N3 = 2V3N + 32

V22 + 2NH3 = 2VN + 2H2 + H2

, V3, V2P, VP, VP2 V3As, VAs.

- H7PV12O36 7[(V2O6)6].

I.5.

- 300. , . V2. . - , .

VO , , V2+.

VO + H2S4 = VS4 + H2

, - . V2+ , , . V(OH)2. , , , - V()3.

V22, . . : VO . .

, +3, . MgO, MnO, , Fe23, r23, s23 . Li2 Na2 LiVO3, NV, .

V2O3 - (t = 1970), , , , ( ):

V2O3 + 6 = 2V(N3)3 + 2O

. - , +3. , , +4 +5. +3 , , .

- VO2 , . , :

2V23 + 2 = 4V2,

:

V2O5 + 224 = 2V2 + 22 + 2

VO2 :

4V2 + 2NaOH + 6H2 = Na2 [V4O5] 72O,

:

V2 + 2HC1 = Vl2 + 2O;

VO2 + H2SO4 = VOSO4 + H2O

, , . . . , , : VO2+- V2O24+ - .

H4V4O9 H2V2O5, . = 4 - VO(OH)2. , 8 10 ( ) , . :

VO2 + CaO = CaVO3

V3, 2VO4, Ca3VO5 .

, , V2O5, - . . 600700 , V25 (t = 675) . ;

2NH4V3 = V25+2NH3+H2

:

V25 + 2 = 2V3

- VO2+, -. (V) , :

V2O5+2NaOH = 2NaVO3+H2O

V2O5+6NaOH = 2Na3VO4+3H2O

- [VO3], - [3VO4] H2V2O7 . , .

( +5) , - . , :

V2O5 VO2+ + VO3-

. .

. , , , , . , : , . , . , , .

. . +4 . , . . .

V , : ( ), . ( ), , , . , , .

I.6. ,

, : V3 (-), H3VO4 (-), H4V2O7 (nupo-). , . , (. 1).

1

4,3 4,7

AgVO3

5,5 5,8

Ag4V27

6 - 6,5

Ag3V4

. (, ).

, . , , . +, -.

VO3- + H+ HVO3 = VO2OH VO2 + + -

VO2- , :

2VO2+ + 2HCl 2V02 + + Cl2 + 2OH-

, .

, , , .

(V) , . VO3- . [V39]3-. : - :

2[V309]3- + 60H- = 3[V2O7]4- + 3H2O;

[V27]4- + 2- = 2[VO4] 3- + 2

. VO3- [V39]3- [VO4]3- [V6O17]4- :

3[V4]3- + 6H+ = 3[V2 O9]3- + 3H2;

2[V39]3- + 2H+ = [V6Ol7]4- + H2

:

[V6O17] 4- + 2O- = 2[V39]3- + H2O

:

5 [V6O17]4- + 2+ = 3[V10O28]6- + 2,

Ca3V10O28.16H2. . , 12 .

(, Na ..), , - . . - :

NH4V3 + 4(NH4)2S + 3H2Π = (NH4)3VS4 + 6NH4H

--- -O-O- :

2NH4V3 + 3H22 = (NH4)2H2V210 + 2H2

, H4V2Ox ( x > 7). . .

V2S5 - VF5. V23 350;

2V2O3 + 13S = 2V2S5 + 3SO2

V2S5, 400 V2S3 . V2S5 , .

(300), . 111, VF5 . H[VF6]. , - (, , ). :

K[VF6] 330C KF+VF5

.

, , . , , , .

H2V49; 2VO3; H4VO4 H6VO5. .

+3, +2 V(OH)3 V(OH)2. , V3+ V2+. . . +4. +4, . . :

2V(OH)2 + O2 = 2VO(OH)2;

4V()3 + O2 = 4V()2 + 22O

- . : V()3 , V()2 -.

V()3 . VF3 - 800. - . .

+2 , , , , , . - :

VCl4 + H2 = VCl2 + 2HCl.

- . , . :

V2+-e = V3+

, +4. . .

I.7.

. , , , . (, , , .) . , . (, , ) 10 %, ,

, , . , - . , , . , .

1. , .

(. 1) . . (V). , . VO3+, VO2+, VO(OH)2+, V4O112- V6O174-.

. , .

I.8.

, , . , , , , . , . , . . . . . , , , . , . , . , , , .

, . , , .

I.9.

, , - , , - ( , ). , , , . , , (, , ), , , , .

- , , , , . , . , , . .

, 2 .

I.10.

. . 95% . , , , . , . , , . , . , , , .

. . . , : , , . 200 . .

, , , . , 0,5 20%, , , .


II.

, , , . , VI , , . . , .

. . , . , +4 ( V), .+.5. (, ).

. , :

Nb 4d45 s1 5 d3 6 s2

, . , (), 4d- . 4d4 5s1 : 7 . . .

5d- . , . , 6s2- - d- . . , , . , .

+5, +4, +3, +2 +1. , . .

II.1.

, V , , : , , . -, . -, : .

. ( . ) 1844 . . , , 1801 . , . , . , . .

1802 . . . . , . ( ), : .

. : .

, . .

- , , . , 1844 . . , , , . , , , . , , , , , . , . , . . 1866 . .

1950 . -. ( ) , . , . (IUPAC). , ࠠ , (F, n)(Nb, )26

III.

XX . . XIX . (1801 .), (1907 .), . , , , .

, . - . - (Fe, n) (, n)2O6, 85% - ; (Na, , , Sr) (Nb, Ti) O3 810% ; (Nb, )2 O5; (Na, Ca)2(Nb, Ti) 2 O6(F, ) 65% (V).

III.1.

, : - . (2500) (4840C), . , . , . , , , , . 100 200 .

. . 4 :

1)   : ;

2)   ( ) - , ;

3)   ;

4)   .

, . . : , , . , . () 1800, 1900 . Nb2O5:

2Nb2O5 + 5NbC = 9Nb + 5CO3,

. , , 1000 . , .

III.2.

.

. . , . , , , , , . , , , , , . .

, , , . - :

4Nb+4NaOH+52 = 4NaNbO3+2H2

(HF) (HF+HNO). , . [NbOF5]2- [Nb(OH)2F5]2-.

, . , , . 200, 150. .

900 Nb2O5. :

2Nb + 5Cl2 = 2NbCl5

. . , , : , , , Al2Nb.

? , , . ( ), . . , . , , - . . : 0,05 . . , , . . . . , , , , .

III.3. ,

, , . , , +4, +3 +2, . , , .

, . Nb2O5 , (V). . :

Nb2O5 + 3N23 = 2N3NbO4 + 02

- - . , . N3NbO4, NaNbO3. . , - , - .

(V) K4Nb2O7, , ( ) K7Nb5O16.nH2O K8Nb6O19.mH2O. , , . . . , , . , - Nb2O5. H2O, - Nb2O5. 3H2O. , . , . . NaHS4 N24 ࠠ  젠 : Nb22(S4)3. , , . NbO3+ , . Nb2O5 . K2[NbOF6]. H2O.

, , . , , .

Nb2O5. -, . -, : , . - . 䠠 Nb2O5. xH2O. . Nb2O5 . xH2O . . - . . , . , , , . (t =1460) .

Nb2 Nb. . NbO2 Nb2O5, :

Nb2O5 + 2 = 2Nb2 + 2

Nb2O5. , , . ; , , .

, , Nb2O5, NbO2 . , - . , NbO2 .

NbO2 NbO, . Nb . . . , , . , , :

2NbO + 3Cl2=2NbOCl3

( , ):

2NbO + 6HCl = 2NbOCl3 + 3H2

Nb K2[NbOF5] :

2[NbOF5] + 3Na = NbO + 2KF + 3NaF

NbO 1935. , 2300 2350, NbO . () .

III.4.

, . . -, . -, .

:

2Nb + 5Cl2 = 2NbCl5 , .

NbF5 (t = 76 ) . , . . , (. 2).

. 2. NbF5 TaF5 .

H2F2 :

NbF5 + H2F2 = 2 [NbF7] ;

NbF5 + H2O = H2[NbOF5]

K2[NbOF5] . H2O , .

: NbCl5 , NbBr5 -, NbI2 . ; . . :

2Nb+5I22NbI5;

Nb2O5+5C+5Cl22NbCl5+5CO;.

2NbCl5+5F22NbF5+5Cl2

: , , . , , -. - . ,

NbCl5 + 4H2 = 5HCl + H3Nb4

, - NbCl5. , ,

. , ; , , . , . 200 . - . 3500. , , , . (V) (4, ).

- , ; . , , - . .

NbN - . (. . 2300), , (15,6 , -267,4 ), .

, , . - ( - ). .


IV.

, . , . .

. .

IV.1.

, , (3000) (5300), . , . , pax ( -196). , , , . - . , , 0,01%, . : , , , , - . 60% ( ) . , . : Ta2O5, K2TaF7 TaCl5.

, , , : , . , , . (. 39). , , - , . 蠠 蠠 , ࠠ 젠 ⠠ 䠠 300 400 .

, : . . : . , . : (t = 3800). : , .

. 3. ,

():

- ,

- ,

- .

():

1- ,

2 - ,

3 - ,

4 - ,

5 - .

(, , , ) .. . . , .

IV.2.

, , . (280):

4+52 = 225,

(250 300):

2Ta + 5Cl2 = 2TaCl5,

Ta + 2S = TaS2

( 600 ):

2Ta +N2 = 2TaN

. . H2F2, - . .

, , Ta2O5. , , , . , , : , (VI) . ( ). .

. 1200, - - 1150. .

( 1%) , . , , - . . 600 . , , . , .

. . 500 2 . 600 700 25, TaN. (12001400) , .

, 4Na2O.325.252; 42.325.162. [F6]-, [TaF7]2-, [TaF8]3-. , - [F5]2-, [TaOF6]3-.

IV.3.

. , +5. . Ta2O5 TaF5 TaCl5, :

325 + 101 = 5123 + 6;

2TaCl5 = Ta + 5Cl2;

K2TaF7+5Na = Ta + 5NaF + 2KF

(V) , , ( H2F2). (t = 1875). :

25 + 2N = 2N3 + 2

:

25 + 3N23 = 2N34 + 32

(V) . . (V) 400 , (V). - Ta2O5 ( 8,71 /3) Nb2O5 (4,55 /3). . . . =6 (. . 10~6 /) . , . (V) , (V), . - .

, -4, -5, : NaTaO3, N34, - -, , [Ta5O16]7- [Ta6O19]8-. , . , 3+ (N3)3 Nb25(SO4)3, , VO2+.

1000 Ta2O5 :

2O5+ 101==215+52

, , (V) .

2O5 2KF.TaF5 :

2K2TaF7 + 2H2SO4 + 5H2O = Ta2O5 + 2K2SO4 + 14HF

. , :

4+92 = 225+42

Ta2O5 , . (V). , . (V) 2 :

22O5 + = 42 + O2

, (V), . , , +4.

- (. . 3), . TaX5 ( - 1, , I) ( ) 4()2.

200 ;

TaI4(Py)2=TaI4+2Py

- -.

;

Ta + S2 = TaS2

. 25.x2.

, . 13 (-) l2 () , .

. . Ta2N Ta2C TaN . , ; , , . , , . Ta2O5 1000 - 1500 . ( 3000) . .

. 3800 ( . 3500 ). . , . , , , , . .

IV.4.

, , , . , , . - , , , .

. : , , . . , . . , , , . , , . . . , .

. . . , , .

, 1973 ., . , , 1975 ., Nb3Ge. 23,2 (250 ). 255 . , , (2,172 ). , . 16 11 , , . , . . , , , .

. , . , , . , , . - . , , , (. 4) . , , , . , , . , .,

, , . 1 100 3 . . 500 75 3 , 10 . , . , , , , . . , . , . . .

 

 

. 4. .

 

. . . . , , .

. , . . , . ( ) . . ( ) 1000 . , , , .

. , . .


V.

 

105. 1/2 ~ 2 .

, 13 1970 ., . . :

18 1970 105- ...

XX . . .

, , . .

, 105Ns, (, 106) .

, , . 1943 1956 ., , , . 100- , , .

. . ~5.1012 1 , 243m. :

243Am + 22Ne 265Ns* 265-x.n Ns + x.n

(4 5) , 105 , 261 260. . 243Am 22Ne 1,8 0,6 .

104- 105- . , , 104- 105- . , . . , .

. 7, :

1 ( 50),

2 , ,

3 III, IV V ,

4 ,

5 104, 105


, 104- , . , . , 105-, 106- . . V, VI .. .

105- . , . , , , .

:

 

1.    ., .., . .: . 1983.

2.    .. . . .: . 1984.

3.    .. . .: . 1982.

4.    .. , .. . . .: . 1979.

5.    .. . .: . 1986.

6.    .. . .: . 1981.

7.    , . .: . 1983.

8.    .. . V

.. . .: . 1985.

9. .. , .. , .. , .. . . .: . 1983.

- .. :

 

 

 

! , , , .
. , :