. , , ,

,,,

. —


.


1. ,

2.

3. . , ,

4.

5.

6.

7.

8.

9.



(753  716 . .)
(715  674 . .)
(673  642 . .)
(642  617 . .)
(616  579 . .)
(578  535 . .)
(535  509 . .)

1. ,

, , , , , , . .

(, , .) . , , , , , .

.

( , ) , , . ( , . .) , - , , . , : ; , , ; , .

, , , , , .

(, ) , . , , .

, , : , , , , . , -, ( . . .); . : - , - .

( , ), - . , - .

, ; , [.27] . : -, -. , -, , , , , .

. , , , . " 12 " (duodecim populi) . , . , ; , . , , .

, . , : - (, , . .). , -, - .

, , (civitates). Civitates , : , (35 . ) 30 .

civitas arx, . - ; , urbs, ("-").

() , ; , , civitates latinae nomen Latinum. , [.28] ("Rechtsgemeinschaft"). , , , (hostis), , . : civitates , , , . . , , civitas, , , . , - ( . .) : ().

. , , ; . , , , . , 3 , , - Ramnes, Tities Luceres. , . (, . 19, . ), , . , , , , Ramnes Tities : Ramnes , Tities . : Ramnes Tities , [.29] ; ( ), , . Luceres, ( , ).

, , , , , , , . : 5 . 10 .

, , : Ramnes , Tities . , , , , ( ) . , , : , () , , , , .

civitates; , , -, Alba Longa ( . . Aricia). -, , ; , ( , , ), . Alba Longa , , , .

, , [.30] . Alba Longa. ; civitates. -, , , ; : . .

2. .

GENTES, CURIAE. , ,

. , , , , , () . , , . , , , . , , . , , - .

, , , [.31] , . civitas , , . , .

. , , 3 , 30 300 (gentes). , 300, , (gens) , ( ). , , : . , , , , .

, . , , : gentiles (sacra gentilicia). : , (decreta gentilicia), . .

, , -, , , , . , , . ( ), . XII , [.32] , , , , gentiles, , nomen gentilicium.

, , , , , . familiae. . familia , . ; , . . , , , , . ; ; , paterfamilias, . , ; de jure . " , , , ". , , ( filiae loco), , . . ( ), . Familia, , , paterfamilias, . , , paterfamilias : , . . , , . .; [.33] . , , : , , .

, (curiae): , : 10 (, , 30), 10 . , . prima facie ; , , . .

-, ; , . , , , , , : (comitia curiata). , , . , , , , ("Volk im Waffen" R. von Mayr), , .

, ; , , . , (30) , , . , [.34] , 3 (), 30 () 300 ( , ).

Familiae, gentes, curiae , , , . , . . - , , qui patrem ciere possunt, , . , , , ; .

, , . , .

- . , , . , , : , . ., . .

. , , , , , . , ( ) ( jus commercii); ( jus connubii). , , , , , . .

, . ( "gentes non habent"), .

. , ?

. , . , , , - " ", . . , - , . , - . , , : ( ) ( ).

, , . : , ( ), . . , (. , . .), : . - , . , , plebs. "" [.36] , . , , , , , .

; , . ( " " , . ) , . (. " " .. , .34), , . (H. . ָ, 35) , , . ( , ), , , .

, . , , , , , . .

, , ; , . , - , - ; . : , hostis. - hostes , [.37] (, ), , - (hospitium privatum).

, , . , deditio in fidem. , : "patronus si clienti fraudem fecerit sacer esto", XII . : , , .

. , , , , - . , , . hostes; , , jus commercii. , , hospitium; , , , , , , , . ( ) ; , , , , .


3. . , ,

, .

, , , , interregnum, rex sacrificulus, regifugium . .

(rex) ; . , , . , . . (jus coercitionis) . . .

, , . , , - [ ], , , . , , rex sacrorum (, ). , , , . , (interregnum) . 10 (interreges), ( 5 ) , . interrex , (lex curiata de imperio). [.39] inauguratio. ; - , . , (tribuni militum, tribunus celerum); , - (praefectus urbi), (duoviri perduellionis quaestores parricidii), , .

(senatus), , , , , ex officio. , , "patres". , , , .

: , (senatusconsulta) , , , , . . interregnum. , , , ( auctoritas patrum, auctoritas tutoris).

, ( ) ( ). , comitia curiata, ( , ) comitia calata. , [.40] . , ( "" ""). , . . priori , , . , , - (cooptatio in patriciis), - (arrogatio) (testamentum). , , , , . . , , , .

() . , , , , (imperium) . , comitia, (imperare) , , , , , , (lex), jussus populi, ( ); , , , , eo ipso .

, . , , [.41] ; , - , ; , , , , . , : (, . ), , (, --) . .

, . . - , "". , paterfamilias . paterfamilias , ; paterfamilias , , .


4.

, , , [.42] , . , ; , , , . (, , -- ). , (jus humanum) (jus divinum). , . .

jus divinum jus humanum, in concreto , , . , , , .

, , , , . , . , , , : "sacer esto" ("patronus si clienti fraudem fecerit sacer esto"): . , : , , (expiatio). : , ; [.43] expiatio. , .

, , . - confarreatio, . sacra. , , , , . , ; , . , paterfamilias sacra, , , .

, dies nefasti, , . dies fasti dies nefasti, , .

, , , .

, jus sacrum . .

(pontifices). , ( ""?) , , [.44] (jus pontificium). , , , commentarii pontificum; . , , .

, , . auspicia, . - , , : ( . .) . , . . - , . , , : , . , .

, . , , . , , , . .

, ( , , , haruspices . .), , .

, , , . , , . , , , , ; , .


5.

, .

, , . .. , , . ., . , XII , , , .

? , ? , .

, [.46] , , . . , , . ( ) , 2 , , , heredia (heredium heres, ).

. , . , , 2 , , . , , .

( ), - , , , , , , . , : - , . , , , , , . . , , . [.47] , . , , (), . , . , . , , , - (dominium eminens) . ; , : , . , , , . , , ; , .

, . , .

, , , ager publicus, , . , . ager publicus, ; , prima facie63 dominium populi Romani.

, , civitas (gentes). , . , , , (tribus Aemilia, Camilia, Claudia, Cornelia . .). [.48] , , .

, heredium. Heredium , , , . heredium hortus, villa. , , 2 , ; . , heredium , , (, - ).

(civitas) , , , , . , " " (dominium ex jure Quiritium) "" , "quota" , fundus "", .

, : , , , , [.49] . , paterfamilias ("quodammodo domini" ). , , familia . paterfamilias , : , , , . , paterfamilias , , , paterfamilias. , . , ; , XII .

, , , . , , , . , . , 20 , 2- 15 20, 3- 10 15, 4- 5 10 5- 2 5 . , 1/4 , , , , , , , 5 , , , . , , , 98 (80 18 ) 193 , ( , ), , [.50] . , : 2 5, 5 10 . . ; , , - . - , , - , . , (, ) , : .

, , . . , , , ager publicus . pecus : . ; pecunia ( pecus); , , (, Lex Aternia Tarpeia maximum , , 30 2 ).

, , . , . , , . , , ( tignarii ferrarii cornicines tibicines).

, . [.51] , , . 508 . . . (. .). , , , . , . XII . , . , .

, , - , , pecus. , aes, aestimatio . . (aes rude, raudusculum), , -, , -, . , - ; ( dependere, expendere . .). , , , , ( ) , . . ( negotia per aes et libram, ).

. , ; , ( , pecunia forma publica signata); [.52] ; . , as libralis acc, 1 .

" " , - : , , , , .

6.

, , , ; . , , . .

, . , , , , , , , . , , , , , , . , , [.53] , .

, .

, , , , . , , , , , , nomen latinum. , , , .

, mores majorum, . , , . , , jus, , fas: "fas ad religionem, jura pertinent ad homines", "fas lex divina, jus lex humana est". , .

, , , , , ?

, , . , , 50 , , , . , , [.54] lex rogata, , . , ; , 50 , , , , XII .

, "" , leges regiae, . ( ) , jus Papirianum. , . , , , . , , , . Jus Papirianum, , , , ; , ; , , , , , , : , , leges regiae, .

, , , . , , . , , , . , , . ( leges dictae), , [.55] , , , , . , , , , , , lex rogata. , , leges regiae ( , ) , , -, . - , mores majorum (, ) .

7.

, , , . , , , . - ( ) , . , , .

, , : , (, , , . .), , prima facie - , () , , , . . [.56] , - : , , .

, , : . , , , "" (" "); , , . .

( ) , , ; .

, , ; , (, ), . , , , . . . , , XII .

, ( delicta publica), , : . , duoviri perduellionis, . [.57] , , . corcitio; , : , , , . : , , , , . - , , ; "nullum crimen, nula poena sine lege"80 ; coercitio , .

, , , ; - . , , , .

, , , delicta privata. , , , , delicta publica. , , parricidium; , , quaestores parricidii, , duoviri perduellionis; .

XII , , . , , , , "vinctus verberatus igni necari jubetur", . , poena capitalis, , , : (termini motio; , ; , , : "eum, qui terminum exarasset, et [.58] ipsum et boves sacros esse", , , , , "sacer esto"), ("suspensum Cereri necari jubebant"), ("qui fruges excantassit" "qui alienam segetam pellexarit". , poena capitalis 83 ("si quis occentavisset sive carmen condidisset, quod infamiam faceret flagitiumve alteri"). , , XII , .

. , , XII " , " "si membrum rupsit, ni cum eo pacit ( ), talio esto" . , , ; . ; ( ), , , , . ; , : , , .

, XII . , ; , [.59] , . , , , . XII , , : .

8.

( , . .), , , : , , , -, . , ; , , , , . , , .

, - , , . , (, XII ), , , .

( ) II . . , "Institutiones" (10-29).

, , leges actiones. legis actio, : , , ("vel ideo quod legibus proditae erant"), , , ("vel ideo ipsarum legum verbis accommdatae erant"); , , , "vites", "arbores", XII de arboribus succisis. .

, , , , , leges, , . , "lege agere" , .

, , legis actio: sacramento, per judicis postulationem, per condictionem, per manus injectionem per pignoris capionem. , , , .

, , , , . , , [.61] , . , ; . , in jus vocatio88; XII , , XII , , .

XII : "Si in jus vocat ito; ni it, antestamino; igitur em capito. Si calvitur pedemve struit, manum endo jacito".

, , (, ), ("ito"). ("antestamino") ("igitur em capito"); , manus injectio (. ), eo ipso .

, - , - . vas, vadimonium. , vadimonium , .

, , modi agendi90, legis actio.

1) , legis actio sacramento ( sacramenti, per sacramentum), , , , -. [.62] , sacramentum, . , "utrius sacramentum justum sit, utrius injustum": , . , , , implicite91 .

Legis actio sacramento, , ; , - . , - (actio in rem) (actio in personam).

) : (actio in rem). , , , . , , ; , , - : , . . ( ), , , ( manum consertio), , .

, , (vindicta festuca), , , , : "hanc go rem ex jure Quiritium meam esse aio; sicut dixi, ecce tibi vindictam imposui", vindicta. vindicatio. . contravindicatio: vindicta. , , : " " "mittite ambo rem". , [.63] : Postulo anne dicas, qua ex causa vindicaveris? , ? , , , , : " " "jus feci, sicut vindictam imposui". sacramentum: "Quando tu injuria vindicavisti, quingenti aeris sacramento te provoco", : "et ego te". XII : 1000 , sacramentum 500 , , 50. ad pontem, , aerarium, . , provocatio sacramento; , .

sacramentum : , , "vindicias dicere secundum actorem" "secundum reum". , , , , praedes litis et vindiciarum , , (lis), (vindiciae) .

, , , litiscontestatio: : "testes estote!" - " ".

litiscontestatio in jure, . , , ; in judicium. litiscontestatio , , [.64] judex, . , , . . .

b) - ( actio in personam), . , , : "Aio te mihi centum dare oportere", " , 100"; : "nego me tibi centum dare oportere", : provocatio sacramento, litiscontestatio in judicium.

2) legis actio legis actio per manus injectionem manus injectio . . .

( ) , "quod tu mihi damnatus es sestertium X milia, quandoc non solvisti, ob eam rem ego tibi manum inicio", . , , (, , , , , ), , . 60 , 3 , , , , . 60 : , trans Tiberim. "Tertiis nundinis capite poenas dabant aut trans Tiberim pregre venum ibant" . , , XII , [.65] , - ( ) , : "Tertiis nundinis partis secanto. Si plus minusve secuerunt, se fraude esto". , , . : , , . , (. , "capite poenas dabant").

, manus injectio, , " ", : "manum sibi depellere et pro se lege agere". - vindex, , , , , , ( in duplum).

3) - legis actio per pignoris capionem pignoris capio . , , , , -, " " ("certa et solemnia verba"), - ; pignoris capio. , , . pignoris capio ligis actiones, pignoris capio legis actio. : , , pignoris capio , [.66] , , , ; pignoris capio tribunus aerarius , . .

4) - legis actio per judicis postulationem : . : "te, praetor, judicem arbitrumve postulo uti des". , , (in jure) provocatio sacramento , (judicis postulatio). litiscontestatio in judicium. : , , , , . .; , legis actio : , sacramentum, , , judicis postulatio. , , , (, . ), , XII .

5) , , legis actio per condictionem. : . , , , "condicere", condicere denuntiare: condicit , 30 . , legis actio : ("aio te mihi 100 dare oportere" "nego me tibi 100 dare oportere"), condictio denuntiatio litiscontestatio. 30 [.67] , in judicium. , , legis actio per sacramentum, legis actio per judicis postulationem. , , lex Silia certa pecunia lex Calpurnia de alia certa re. , legis actio per condictionem .

, , . , , , ; , legis actionis : .

, , , , jus judicium. , , , , , (judex privatus). , (jus), (judicium). .

, , : - ? , , , . , , , : ; jus judicium .

. ? , , , [.68] : ; , .

, , . legis actiones , , , , . , , .

, , , : - , , , , , .

, legis actiones pignoris capio manus injectio. Pignoris capio ; jus, judicium, , , "certa et solemnia verba", ; , , . , , , , , , , . , : , , aussergerichtliche Pfandung .

Manus injectio, , , , [.69] : , . , , manus injectio. XII manus injectio ("in jus ducito"). ( . addictio : XII , ductio ). , vindexa, . , , , , , .

, , - , , , . , , , , . , ( , ), , , , , , , .

, , ( ) . .

, , . , , , , - , . , , , .

, , , . , .

, , legis actio sacramento. , ; , . vindicatio contravindicatio , ; : vindicta, ; . : "mittite ambo rem!". , , , , , , . provocatio sacramento litiscontestatio. (judex privatus), in judicio; in jure , . - - .

pignoris capio manus injectio , , , legis actio sacramento , . .

in judicio . , sacramentum , , , sacramentum , , legis actio sacramento [.71] . Sacramentum , , : , , , , , , . , expiatio. . : , ; in judicio judices privati.

legis actio ; . , . Legis actio per judicis postulationem , , , , . Legis actio per condictionem .

: , . , , .

9.

, , - ; , , [.72] . , , . , , . , , , , .

; , , . priori , , , , , .

, , , . , , , : , , . . "", "Hintersassen" , de jure .

, , - . , . , - , ; , , , , , .

, () , . : familiae gentes minores . , . Gentes minores , , , . , , , .

, . , , , .

, , , , , , . , . . . . - ( ) . , . , .

. , , . , (tribus), Ramnes, Tities Luceres. , . 3 (tribus Palatina, Collina, Esquilina Suburana) 16 17 (tribus rusticae; . ) ; tribus urbanae, . , , "" , "" tribunus aerarius, , .

, , , , , , , : . , , : 100 , 75 100 . . , , , . , 20 , 15 20, 10 15, 5 10 , 5 . . , tribules , adsidui classici.

, : 80, , 20 30. centuriae juniorum centuriae seniorum, . centuriae juniorum 17 46 , [.75] centuriae seniorum 46 60 ; , . , 18 , , 2 (fabri tignarii fabri ferrarii), 2 (cornicines tubicines) , , 1 , , , proletarii capite censi. , 193.

. , o , , ; , , , . , , : , , ; , , , , 20 . .

centuriae juniorum seniorum: , 17 46 , 46 . , , , .

, , . (census) 5 (lustratio, lustrum).

, , ; , - , , tributus [.76] tributum. , , , (rex imperat tributum), ( ) , , . , , (equites equo publico), , ( ); aes equestre aes hordearium (hordeum ). : tribunus aerarius , , , .

. , comitia curiata, , prima facie , , .

, , comitia centuriata. , , , , . , -, , comitia centuriata , ( ) . , , , , , , , ( ) comitia centuriata comitia curiata.

: , . , : , , , , [.77] , 98 , , 98 193; , , . , , , , . . , , , .

: . .

. , ; , (, ), , (, , ), , , , , .

, ( ) civitates. (dictatores, praetores, meddices, marones . .). , .

, .

. 1. , 2. 3. . , , 4. 5.

 

 

 

! , , , .
. , :